12تیرماه سالروز اصابت موشک به هواپیمایی مسافری ایرباس 300 ایران ایر توسط ناو وینسس آمریکا
پرواز بی بازگشت 655 روز یکشنبه 12تیرماه 1367
دوازدهم تیرماه 1367 شمسی برابر با سوم ژوئیه 1988 میلادی هواپیمایی ایرباس ایران با شناسه «IR655» که از فرودگاه بین المللی بندرعباس عازم دوبی بود بر فراز آب های خلیج فارس و در نزدیکی جزیره هنگام مورد اصابت دو فروند موشک از ناو جنگی وینسنس آمریکا مستقر در خلیج فارس قرار گرفت که طی این حمله و اقدام ناجوانمردانه نیروهای نظامی و متجاوز آمریکا همه 290مسافر و خدمع آن اعم از زن و مرد و مودک و نوجوان و کهنسال مظلومانه به شهادت رسیدند. در میان سرنشینان هواپیما 156مرد، 53زن،57 کودک 2تا 12ساله و 8کودک زیر 2 سال و16خدمه پروازی بودند.
ساقط
کردن هواپیمای مسافر بری ایران از سوی جنایتکران آمریکایی در حقیقت یکی دیگر از
مراحل رویارویی استکبار جهانی با جمهوری اسلامی ایران برای تقویت و کمک به
متجاوزان رژیم بعثی عراق در جبهه های جنگ و به زانو درآوردن مسئولان نظام جمهوری
اسلامی ایران بود . پس از سقوط این هواپیما مقامات آمریکایی برای توجیه عمل
نابخشودنی شان، دلایا ضد و نقیضی عنوان کردند و کوشیدند این اقدام خصمانه را یک
اشتباه قلمداد کنند. اما با توجه به مجهز بودن ناو جنگی وینسنس به پیشرفته ترین
سیستم های راداری و رایانه ای و همچنین مشخص بودن نوع هواپیمای در حال پرواز مسلم
شد که امکان اشنباه وجود نداشته و این اقدام کاملا خصمانه بوده است. . با این حال
مقام های آمریکایی پس از چندی در اقدامی توهین آمیز مدال شجاعت بر گردن ناخدای این ناو انداختند .با گذشت سال
ها از این فاجعه انسانی خبرنگاران و محققان آمریکایی نیز با بررسی اسناد و تصاویر به جای مانده از حادثه
دروغ بودن ادعای مقامات آمریکایی درباره اشتباهی بودن حمله به هواپیمایی ایرانی را
اثبات کردند .
متعاقب این تجاوز آشکار جمهوری اسلامی ایران در روز 14 تیر 1367 طی نامه ای به رئیس شورای امنیت خواستار تشکیل جلسه فوری شورا برای رسیدگی به موضوع شد. ۲۵ تیر ۱۳۶۷ مطابق با 16 ژوئیه 1988 میلادی شورا تشکیل جلسه داد. از سوی جمهوری اسلامی ایران دکتر ولایتی وزیر امور خارجه وقت ایران و از جانب امریکا جرج بوش معاون وقت رئیس جمهوری در جلسه حضور داشتند. وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در فرازی از سخنان خود عنوان کرد: حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس تنها منادی مرگ و بی قانونی و شرارت بوده و جز ناامنی چیزی به ارمغان نیاورده است. عمل جنایتکارانه آمریکا در حمله به هواپیمای کشوری به هیچ وجه در قالب دفاع مشروع قابل توجیه نیست. قطعنامه 616 شورای امنیت (1988) شورای امنیت پس ازاستماع سخنان دکتر ولایتی و جرج بوش درجلسه شماره 3831 خود در تاریخ 30 ژوئیه 1988 ( 39/4/1367) طرح قطعنامه ای پیشنهادی را تصویب کرد. متن قطعنامه به شرح زیر است: "شورای امنیت، با بررسی نامه مورخه 5 ژوئیه 1988 جانشین نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران خطاب به رئیس شورای امنیت و با استماع بیانات نماینده جمهوری اسلامی ایران، ( وزیر امور خارجه وقت "علی اکبر ولایتی" ) و سخنان نماینده ایالات متحده آمریکا (معاون رئیس جمهوری جرج بوش)، با ابراز تاسف عمیق از این که یک هواپیمای غیرنظامی " ایران ایر" در پرواز برنامه ریزی شده بین المللی 655، در پرواز بر فراز تنگه هرمز به وسیله موشک شلیک شده از ناو جنگی ایالات متحده آمریکا ( وینسنس) منهدم گردیده است بر ضرورت تبیین حقایق سانحه توسط بازرسی بی طرفانه درمنطقه خلیج [فارس] تأکید داشته و اظهارات خود را به شرح زیر اعلام نمود:
1- تأسف عمیق خود را از ساقط ساختن هواپیمای غیرنظامی ایران به وسیله موشکی که از یک ناو جنگی آمریکا شلیک شده و تسلیت عمیق خود را به خاطر از دست رفتن غم انگیز جان انسانهای بی گناه ابراز می دارد. 2- همدردی صمیمانه خود را به خانواده های قربانیان سانحه غم انگیز و دولت ها و کشورهای آنان اعلام می دارد3 - از تصمیم سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری در پاسخ به درخواست جمهوری اسلامی ایران مبنی بر ایجاد گروه تحقیق برای بررسی تمام حقایق موجود همچنین از اعلام ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تصمیمشان برای همکاری با بررسی سازمان هواپیمایی کشوری استقبال می کند.4- از تمامی اعضای کنوانسیون 1944 شیکاگو، درخواست می کند که در همه شرایط، مقررات و رویه های سلامت هوانوردی کشوری به ویژه ضمائم آن کنوانسیون به منظور جلوگیری از چنین پیشامدهایی را دقیقاً مراعات نمایند. 5- لزوم اجرای فوری و کامل قطعنامه 598(1987)، شورا را به عنوان تنها مبنای حل جامع، عادلانه، شرافتمندانه و پایدار، منازعه میان ایران و عراق ابراز و پشتیبانی خود را از دبیر کل برای اجرای این قطعنامه اعلام و خود را ملتزم به همکاری با دبیر کل برای تسریع در اجرای طرح اجرایی او می نماید." جمهوری اسلامی ایران علاوه بر شورای امنیت و شورای ایکائو، شکایت خود را در دیوان بین المللی دادگستری لاهه نیز مطرح کرد. عنصر تخصصی سازمان ملل متحد یعنی ایکائو (سازمان هواپیمایی کشوری بین المللی) نیز از مسائل سیاسی به دور نمانده و به جای بررسی فنی و ارائه طریق به شورای امنیت به ابراز تأسف و تسلیت به بازماندگان سانحه پرداخت.
منبع : کتابچه پرواز 655- سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی به آدرس :http://www.irdc.ir