مرتضی نصیری " شاعر، نویسنده و جانباز :خاطرات رزمندگان باید مکتوب و به نسل های بعد منتقل شود

نوید شاهد هرمزگان : به مناسبت هفته کتاب به سراغ " مرتضی نصیری " شاعر،نویسنده و جانباز نخبه هرمزگانی رفته و در خصوص تالیفات و فعالیت های ایشان در حوزه دفاع مقدس با وی به گفتگو پرداخته ایم که حاصل این گفتگو از نظرتان می گذرد.

نوید شاهد هرمزگان : ابتدا خودتان را برای مخاطبان نوید شاهد هرمزگان معرفی کنید.

نصیری :بسم الله الرحمن الرحیم، مرتضی نصیری هستم ،متولد یکم فروردین 1340. سال1358وارد سپاه شدم و درسال1373نیز بازنشسته شدم. سال 1360 هنگام آموزش دادن به برادران اعزامی به جبهه دستم  از ناحیه مچ قطع شد و به خیل جانبازان پیوستم .از همان اوایل برای تشجییع و تشویق عزیزان بسیجی رزمنده  در مراسمی که در سطح شهر بصورت شب شعر برگزار می شد و همچنین  هنگام اعزام های گروهی که  از شهر بندرعباس و مساجد ، صدا و سیما  به جبهه انجام می شد به سرودن اشعار حماسی در گویش هرمزگانی و زبان فارسی پرداختم. ماحصل  تعدادی از اشعارم درسال 73  کتاب "گپ گنوغ1 " چاپ شد . و با امکانات محدودی که در اختیارم بود تعداد محدودی از سروده ها چاپ شد.

نوید شاهد هرمزگان:چه عاملی باعث شد که به نویسندگی روی بیاورید؟

نصیری: عوامل زیادی ممکن هست که وجود داشته باشد . شاید نیاز جامعه در آن زمان برای  تشویق و بالابردن روحیه حماسی عزیزان اعزام به جبهه ها و وضعیت موجود در آن زمان بود که به اشعار و مطالب حماسی  روی بیاورم.

نوید شاهد هرمزگان : اولین کتاب و مطلبی که نوشته اید در قالب چه موضوعی بود؟

نصیری: زمینه برای نوشتن و سرودن شعر از کودکی داشتم و تقریبا از سن 15 یا 16 سالگی  شروع به شعر سرودن کردم .هرچند که شعر های آن موقع من پخته نبود ولی به هر صورت احساساتم را با زبان بومی هرمزگان و فارسی بروز می دادم.

نوید شاهد هرمزگان : موضوع اولین کتاب تان  "گپ گنوغ 1"چیست؟

نصیری: در قالب شعر و با موضوع دفاع مقدس  است .  در آن زمان  با توجه به  در اختیار نداشتن بودجه ، با کمک اطرافیان توانستنم تعداد محدودی از اشعارم را چاپ کنم .شاید این اولین کتبی در استان هرمزگان باشد که به گویش هرمزگانی سروده های مدون  و منظم عروضی  دارد .

نوید شاهد هرمزگان : باز هم کتابی دارید که در زمینه دفاع مقدس بخواهید کار کنید یا اینکه چاپ شده باشد؟

نصیری: دومین کتابم با محوریت دفاع مقدس  کتاب "عرشیان جزیره است که به سفارش معاونت فرهنگی اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان هرمزگان نوشته ام .

نوید شاهد هرمزگان : موضوع کتاب " عرشیان جزیره "چیست؟

نصیری:  این کتاب به زندگی نامه 59 شهید جزایر قشم و هرمز پرداخته  شده است  و به صورت سیاه

نوید شاهد هرمزگان : چه سالی چاپ شده است ؟

نصیری: "عرشیان جزیره" اولین بار در سال 1392 چاپ شده است.

نوید شاهد هرمزگان : انگیزه شما برای نوشتن این کتاب چه بود؟

نصیری: من از ابتدای جنگ  کارم آموزش عزیزان اعزام به جبهه بود تا پایان جنگ . تا پایان جنگ فرماندهی تنها پادگان اعزام به جبهه  در استان را بر عهده داشتم و اینها را آموزش میدادیم و به جبهه می فرستادیم واز ایتدای آشنایی  تا زمان شهادتشان درکنار آنها بوده و با آنها زندگی نموده ام ، به همین خاطر احساس وظیفه و تکلیف نسبت به این عزیزان  دارم برای اینکه بتوانم یاد و خاطره شان را  در ذهن  بازماندگان و نسل بعدی  زنده نگه دارم تا بدانند این عزیزان چه زحماتی  کشیده اند . این احساس وظیفه باعث شد که این کار را قبول کنم  از معاونت فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران استان هرمزگان .

نوید شاهد هرمزگان : کتاب های دیگری هم دارید که معرفی کنید؟

نصیری:  " گپ گنوغ 2 " هست  که قبل از کتاب "عرشیان جزیره " در سال 1387،انتشارات "عصر جوان "آن را چاپ کرده است. این کتاب هم شعر هست و یک سری موضوعات اشعار در این کتاب مربوط به دفاع مقدس است. کتاب دیگری مربوط به سال 1391 است  که توسط انتشارات "نشرسول" چاپ شده است که تعدادی از شعر های من و تعدادی از اشعار شاعران انجمن "شعر بسیج" است. این را هم بگویم که مدت 4 سال مسئول انجمن شعر بسیج هرمزگان را به عهده داشتم . مجموعه ای از سروده های این عزیزان و تعدادی از اشعار خودم را در کتابی با نام "بن گر" (به معنای آبگیر کوهستان) از کتاب های چاپ شده من است.

نوید شاهد هرمزگان : موضوع و سوژه های کتاب "بن گر"چیست؟

نصیری: این هم کتاب شعری است که در آن سوزه های اجتماعی ، دفاع مقدس و مسائل عاشقانه و عاطفی است.

نوید شاهد هرمزگان:  کتاب یا کتاب هایی هم در دست نوشتن و تدوین دارید؟

نصیری:  کتاب  دیگری  هم  نوشته ام و  آماده چاپ است که متاسفانه با وضعیت  هزینه های بالا نتوانستم  آنرا چاپ کنم. عنوان این کتاب" دانشنامه  خلیج فارس "  که مجوز چاپ هم دارد و در ده جلد مجموعه واژگان استان هرمزگان است که زیر نظر دانشگاه تربیت مدرس تهران  آوا نویسی بین المللی شده است. متاسفانه با وجود رونمایی از این کتاب چاپ نشده است.

نوید شاهد هرمزگان:  علت چاپ نشدن کتاب تان چه بوده است؟

نصیری: برای چاپ کتاب  به اعتبار و بودجه  بالا نیاز است که متاسفانه تامین نشده . من فقط جلد اول آن که فقط شامل حرف "الف " می باشد و حدود6500  واژه دارد  را آماده چاپ نموده ام. در کل کتاب دانشنامه خلیج فارس یا فرهنگ نصیر  حدود 30هزار واژه می باشد که شامل معنا،توضیح،منطقه بندی و آوا نویسی است و مدت 30سال روی این کتاب کار نمودم.

مجموعه های دیگری هم درموضوع شعر و از جمله دفاع مقدس، اجتماعی و آیینی و... داشتم  که متاسفانه در وضعیت بی مهری فرهنگی که در استان وجود دارد نتوانستم  چاپ  نمایم.

نوید شاهد هرمزگان: بفرمایید نحوه استقبال از کتاب هایی که در حوزه ایثار و شهادت نوشته شده از جمله کتاب هایی که خودتان چاپ کرده اید چگونه بوده است و شما از میزان استقبال مخاطبان رضایت دارید؟

نصیری: من که راضی هستم چون قصد و نیتم اشاعه این فرهنگ بوده است و جلد اول کتاب "گپ گنوغ1" اکنون نایاب است . کتاب "عرشیان جزیره " به دلیل چاپ  تعداد محدودی فقط در سطح جزیره هرمز و قشم توزیع شد که نیاز به توزیع در کل استان است. در کل اگر با قلم توانایی در مورد دفاع مقدس چیزی نوشته شود با استقبال خوبی در استان مواجه خواهد شد

نوید شاهد هرمزگان:  با توجه به اینکه در دهه پنجم انقلاب به سر می بریم و در شرایطی هستیم که عمده جوانان کشور جنگ  را درک نکرده اند چقدر نیاز به انتشار کتاب در این حوزه وجود دارد؟

نصیری: مستحضرید که هر مسیر و راهی برای ایجاد رهرو جدید و افرادی که ادامه آن مسیر را بروند نیاز به وا گویه کردن مطالب گذشته است و آگاهی و آشنایی دادن به افراد علاقه مند و غیر علاقمند است که این آشنایی باید با قلم فصیح و روانی نوشته شود که مخاطبان بتوانند خودشان را با آن تفکر وفق دهند . مطمئنا آن رشادت ها و گذشت و ایثارها میتواند برای نسل بعدی راهگشا باشد اما تحت شرایطی.یکی از این شرایط این است که اهتمام کلی  به این مطلب باشدکه، کسانی که دست اندر کار این موضوع هستند مخصوصا مسئولینی که مسئولیت این مهم را به عهده دارند از جمله :کنگره سرداران شهید ، حفظ آثار،حوزه هنری، اداره ارشاد اسلامی و جاهایی که مسئولیت  حفظ این تفکرات  را بر عهده دارند باید افرادی را در رده کار بگذارند که  احساس وظیفه ،احساس نیاز و یکی بودن با تفکر ایثار و شهادت را داشته باشند ،اگر این ویژگی  را نداشته باشند متاسفانه چنین خواهد بود که بسیاری ازکتبی که در این راستا است شاید به چاپ نرسیده یا شاید خیلی ساده و سرسری ازآن گذشته شده و نتوانستند خیلی حق مطلب را ادا نمایند.

ناگفته نماند که هر چه ما دست روی دست بگذاریم و سهل انگاری کنیم این تجربیات به مرور از دست می رود . خب همسن و سال های ما اکنون  تعدادشان روز به روز  کمتر میشود .تجربه های جنگ در اختیار عده ای خاصی بوده که  آن افراد خاص یا جانباز هستند یا در سطح اجتماع پراکنده اند و سن شان بالا است و کوهی از تجربیات جنگ و ایثار و شهادتی که در آن موقع  بوده متاسفانه  به بوته فراموش سپرده می شود. به فرمایش حضرت امام :کاری نکنید که پیشکسوتان جنگ و شهادت در خم و روزمرگی های زندگی به فراموشی سپرده شوند.متاسفانه بی توجهی عامل این فراموشی است. ان شاالله که مسئولان بتوانند دست اندرکارانی در این رده ها بگذارند که این وضعیت فراموش شدن عزیزان رزمنده که میتوانند انتقال دهنده تجربیات جنگ و جبهه و ایثار و شهادت باشند حل شود و این تجربیات به نسل های بعدی تحویل دهند.

نوید شاهد هرمزگان : به نظر شما راهکار بهتری برای انشار اینگونه کتابها وجود دارد تا ارتباط بهتری با نسل جوان جامعه ما برقرار نماید.

نصیری:  بهترین راهکار برای انتقال هر تجربه ،زبان و قلم هنر است . این هنر می تواند شعر، تصویرگری،عکس ،نوشته وخاطره خوبی باشد که منتقل کننده تجربیات نسل ها ی گذشته به نسل های بعدی باشد.

نوید شاهد هرمزگان : مشکلات نویسندگان حوزه دفاع مقدس  چیست؟ و درخواست شما به عنوان نویسنده  این حوزه از ناشران و مسئولان چیست؟

نصیری: به عنوان یک رزمنده و کسی که با جنگ زندگی کرده و سال ها آموزش های  رزمندگان هرمزگانی  اعزام به جبهه را انجام داده ام و تا پایان جنگ در پادگان اعزام به جبهه  فرماندهی آنها را به عهده داشتم  و اردوها ی زیادی را با آنها بودم  و در جبهه و جنگ شرکت داشتم ، میخواستم این تجربیات را منتقل نمایم اما در حوزه چاپ و انتقال این تجربیات با مشکلات زیادی روبرو شدم.

در کل  اولین و مهمترین مشکل این بوده است که باید صاحب قلمی توانا  در این حوزه باشد که بتواند  با جامعه و نسل بعدی ارتباط برقرارنماید و اگر صاحب قلمی در این حوزه  و راستا پیدا شده باشد و این مطلب را بخواهد بنویسد آن نویسنده از نظر مالی توانا نیست که کتابش را چاپ نماید. باید به او  کمک شود. و بزرگترین مشکل ،موارد پولی و بودجه است و هزینه های بالای چاپ کتاب است . تعداد ناشران در استان هرمزگان بسیار اندک هستند و بر روی کتاب هایی سرمایه گذاری می کنند که برای فروش آن اطمینان خاطر دارند.. بیشترین نویسنده های حوزه دفاع مقدس که من دیده ام و در این حوزه توانمند هستند  متاسفانه از نظر مالی مشکل دارند . در این راستا متولیان امر فرهنگ ایثار و شهادت لازم است کمک نمایند تا آثاربیشتری در این حوزه چاپ و منتشر گردد.

نوید شاهد هرمزگان : نحوه همکاری مسئولین فرهنگی حوزه ایثار و شهادت و نهادهای فرهنگی با شما به عنوان  نویسنده حوزه ایثار و شهادت چگونه بوده است؟چه درخواستی از این عزیزان دارید؟

نصیری: در کل استان نه  تنها مشکل من بلکه مشکل تمام نویسنده ها این است که  متاسفانه در مسئولیت کار به فکر نویسندگان و کمک به چاپ کتاب ها نبوده اند.نمونه آن همین کتاب "دانشنامه خلیج فارس" می باشد که توسط ارشاد اسلامی رونمایی شده ولی به دلیل نداشتن اعتبار لازم چاپ نشده است.لازم است متولیان فرهنگی اعتبار و بودجه کافی برای چاپ کتاب در نظر بگیرند

نوید شاهد هرمزگان : اگر صحبت پایانی دارید بفرمایید.

گفتگو از : مرضیه ناکوئی درگزی

27آبان ماه1398 بندرعباس